Te weinig goede prikkels geeft stress

Het overviel mij in het laatste jaar dat ik in de Palliatieve thuiszorg werkte. Terwijl ik in één van mijn meest mooie ‘zorgen’ zat werd ik in toenemende mate onrustig. In de 24 uur dat ik bij de client thuis was werd ik steeds vaker overvallen door een gevoel van zinloosheid en verveling. De zorg voor, het aanwezig zijn, het raakte mij niet meer, de motivatie, de aandacht was weg. Ik voelde mij lusteloos, moe en wilde eigenlijk gewoon naar huis. Het is bijzonder dit te schrijven omdat deze doelgroep zo belangrijk is geweest voor mijn eigen levenslessen. Wanneer het sterven nabij is ontmoeten we niet alleen een vredige berusting maar ook een boodschap voor het leven: ”Leef je leven zoals jij wilt dat het gaat.” Ik voelde mij naar en ging zonder goed te beseffen waarom ‘op zoek’. Mijn taak hier zat erop en hoewel maar weinig mensen deze stap begrepen zette ik een punt achter mijn werk in de terminale zorg. In december 2019 sloeg ik voor de laatste keer de deur van de imposante boerderij, en de evenzo bijzondere bewoner daarvan, achter mij dicht.

Altijd op zoek naar nieuwe dingen

De voorliefde voor het gesprek, de verdieping in het leven waarvoor in de palliatieve zorg veel aandacht is voerden mij richting het coachwerk. De opleiding tot Life-coach was een heerlijke uitdaging. De verdiepingsslag, het reflecteren, je eigen gedrag bezien, ik kon er geen genoeg van krijgen De motivatie kwam terug, en daarbij de balans ook. Het maakte ook dat ik mij steeds meer begon te verdiepen in mijzelf. Ja, ik voelde mij ‘anders’ en ik wist ook wel dat dit iets met mijn gevoeligheid te maken had. Ik had er wel eens iets over gelezen. De verveling, de onderprikkeling was echter nieuw. Nou ja, helemaal nieuw was het ook niet, het was anders, het betrof mijn baan.

Vroeger (dat klinkt ver weg) loste ik de verveling anders op. Zo heeft het interieur alle hoeken van het huis gezien en is er een extra isolatielaag aangebracht door de vele kleuren latex op de muren. Voor de gezinsleden was het met regelmaat een verrassing waar de theekopjes of de kruiden nu weer eens stonden. En ze keken er al lang niet meer van op als een geplande eenvoudige schoonmaak was uitgedraaid in een complete metamorfose van de woonkamer. Verandering van spijs doet eten zullen we maar zeggen. Ik raakte gauw uitgekeken op dingen. Als iemand vol trots vertelde 25 jaar in dienst te zijn dan kreeg ik spontaan de kriebels. Ik moest er niet aan denken. Door het full-time moederschap heb ik relatief weinig werkjaren maar mijn cv liegt er niet om. Waarom wij doen wat we doen vind ik bijzonder interessant maar werd in die periode van onderprikkeling: ”Waarom doe ik wat ik doe.” Hoogsensitiviteit is een bijzondere mooie natuurlijke eigenschap maar kan soms een hele uitdaging zijn. De ins en outs ervan leren maakt dat je met meer begrip naar jezelf kunt kijken. Het hoppen in banen bracht wel eens schuldgevoel met zich mee, was ik ondankbaar? Nee! Ik heb dit nodig om een juiste balans te houden. Kwalitatief goede prikkels zijn voor mij een uitdaging/nieuwe ervaring die mij net tegen het randje laten tikken. Daar word ik niet alleen onwijs blij van, het geeft ook ontzettend veel energie. 

Het verschil tussen het van bed afspringen of je er zelf uit moeten slepen

Het bleef niet bij deze ene opleiding, ik was er nog niet. Ik zag mijzelf niet dagelijks in een praktijkruimte zitten. Ik ben een avonturier, een buitenmens, een wandelaar, een kind in een volwassen jasje die ruimte nodig heeft om haar kwaliteiten optimaal te benutten. Binnen deze omschrijving zocht ik een invulling die op alle fronten bevredigend was. En dat werd wandelcoaching. Ik schrijf het alsof het een fluitje van een cent was maar de weg er naar toe was soms eng. Ik had een ontzettende dankbare baan, goede contacten met opdrachtgevers en heel veel fijne collega’s. Waar begon ik aan? Het was een sprong in het diepe. Toch was dit meer dan nodig. De signalen van het lichaam zijn daarbij een kompas geweest. Het is zo belangrijk dat je je goed voelt en iets doet wat voor jou van waarde is. Waar je alles kan uitstallen wat je in je hebt. Het geeft zin aan je leven. Het maakt het verschil tussen, in de ochtend van bed springen of je er zelf uit moeten slepen.

Ziek van verveling

Een bore-out is precies het tegenovergestelde van een burn-out. Bij een bore-out krijg je een te weinig aan goede prikkels en wordt je ziek van verveling. De symptomen zijn vergelijkbaar met een burn-out wat maakt dat we er ons gemakkelijk in kunnen vergissen in wat we nodig hebben. Moeten we het bij een teveel aan prikkels rustiger aan doen, bij een bore-out is het zaak om in actie te komen. HSP, hoogbegaafden, mensen met een laag zelfbeeld zijn gevoeliger voor een bore-out. Onderprikkeling ontstaat wanneer iemand niet voldoende uitgedaagd wordt. Dit geldt niet alleen op de werkvloer, ook gezelschappen of relaties waarin oppervlakkigheid een hoofdrol speelt kunnen bij langdurige instandhouding leiden tot een bore-out. Onderprikkeling kan zich ook kortstondig aandienen, denk maar aan de verplichte cursusdag waar de saaiheid vanaf spat.

Een bore-out tekent zich door verveling die men voor de buitenwereld vaak probeert te verbergen. We herkennen het in onszelf als we ons terugtrekken en uren doelloos over de socials scrollen, nog maar eens dezelfde serie bekijken en de dag keer op keer met hetzelfde futloze gevoel afsluiten. Je voelt je lusteloos en ervaart een gevoel van zinloosheid. Ervaar je dit soort gevoelens, neem ze serieus. Het is tijd om in actie te komen. Ga op onderzoek. Waar liggen je interesses, wat daagt je uit? Zorg voor structuur in de dag (niet eindeloos scrollen en netflixen). Zorg voor dagelijkse beweging. Ben je onderprikkelt door je baan, bespreek het. Een andere functie, een nieuw project, een ander team kan net datgene zijn wat je nodig hebt. Wees creatief, bezoek cursussen, trainingen buiten je comfortzone en werk aan je zelfbeeld. Een negatief zelfbeeld gaat samen met weinig zelfvertrouwen waarbij de eigen kwaliteiten vaak onderschat worden. Je kunt een bore-out voorkomen door op tijd in actie te komen.