Waarschijnlijk dacht ze dat ik het pand al had verlaten maar ik stond nog in het halletje. Grabbelend en gehaast te zoeken naar mijn autosleutels. Ik moest opschieten anders zou ik te laat komen voor de uitvaart. “Wat is dat toch een rare’’! Ik schrik op van mijn sleutelzoekactie, de woorden van mijn leidinggevende komen vlijmscherp binnen. Wat bedoelt ze daarmee? Wat is er mis met mij!
Stel je toch niet zo aan, het moet bij jou ook altijd anders, doe niet zo moeilijk, wat ben je toch een softie, dramaqueen, een mietje, een aansteller. Het zijn zomaar wat uitspraken die er toe geleidt kunnen hebben dat je last hebt van afwijzingsgevoeligheid.
Het ligt aan mij!
Hoewel afwijzingsgevoeligheid geen kenmerk is van hoogsensitiviteit hebben veel HSP hier wel mee te maken. Afwijzingsgevoeligheid ontstaat door eerdere opgedane ervaringen waarin er sprake is geweest van afwijzing. Je hebt net iets te vaak gehoord dat je anders bent, je aanstelt of te gevoelig reageert. Je werd misschien buitengesloten van groepjes, bent gepest of er was in de thuissituatie geen ruimte en aandacht voor je gevoeligheid. Afwijzingsgevoeligheid kan ontstaan door kleine gebeurtenissen maar ook door traumatische ervaringen. Het zijn ervaringen die maken dat je het gevoel hebt gekregen dat je anders bent en dat er wel iets mis met je moet zijn.
Beschermingsmuren bouwen
Met de ervaringen van afwijzing ga je gaandeweg je leven beschermingsstrategieën ontwikkelen. Je hebt immers geleerd dat jou natuurlijke staat van zijn als aanstelleritis, te gevoelig, moeilijk, te soft of dramatisch wordt gezien. Met deze negatieve ervaringen op zak ga je je aanpassen om het nare gevoel van afwijzing te ontlopen. Dit aanpassen is een volkomen natuurlijk proces waarin je jezelf probeert te beschermen. De muren die je om jezelf heen hebt gebouwd komen vaak tot uiting in pleasen, stoer gedrag, prestatiegericht zijn, vermijden en perfectionisme. Ik had geen muren gebouwd. Ik had een compleet fort, inclusief torenwachters, uit de grond gestampt. Een prachtig stukje architectuur maar destructief voor mijn authenticiteit.
HSP zijn sterk gericht op de ander
Het hoogsensitieve brein verwerkt anders, diepgaander, waardoor gebeurtenissen van afwijzing sterker worden ervaren. HSP willen graag goed doen en zijn daarin sterk gericht op de ander. Daarnaast genieten ze de kwaliteit van zelfreflectie die in staat stelt hun eigen gedrag te bezien en zo nodig bij te sturen. Wat moest ik bijsturen, welk deel van ‘raar’ zijn bedoelde mijn leidinggevende? Was ik te druk? Te chaotisch? Te out of the box? Tijdens de uitvaart heerste er een serene rust maar in mijn hoofd was het een drukte van jewelste. Wat mankeerde er aan mij? Nadat ik mijzelf tot aan de bodem toe had uit gereflecteerd werd ik boos, gefrustreerd. Waar had ik een uitspraak als deze aan verdiend? Ik was een zeer gewaardeerde thuiszorgmedewerker bij collega’s en cliënten, nam mijn werk uiterst serieus, voelde mij zeer verantwoordelijk en werkte hard…….om het iedereen naar de zin te maken.
Verhaal halen
Ook al had ik er destijds de ruimte voor gehad, ik had mij niet omgedraaid om te vragen wat er precies bedoelt werd. Ik stond aan de grond genageld, voor zover die nog niet onder mijn voeten was weggezakt. Waarom zou ik ook om uitleg gaan vragen. Mijn hoofd had immers al een aantal scenario’s vol van zelfkritiek klaargezet en speelde naar hartenlust met de te verwachten toekomstmuziek. Eenmaal raar maakte dat ik in een bijzondere mate gefocust was op haar opmerkingen of uitlatingen die ik vervolgens op mijzelf projecteerde waardoor ik kon zeggen: ‘’Zie je wel, ze vindt mij of mijn handelen raar’’. Een toekomstvoorspelling die we Self fulfilling prophecy noemen. Mijn hoofd liet geen enkele ruimte voor wat meer realistische, feitelijke gedachten. Misschien was het wel in het luchtledige gezegd, zonder enkele bijbedoeling. Misschien was de tijdelijke hyperactiviteit van mijn kant wel de reden geweest dat ze al hoofdschuddend en wat lacherig deze opmerking had gemaakt. Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat ik mijzelf geen enkele redelijke kans gaf om tot andere, positieve, gedachten te komen. Achteraf gezien is het zo duidelijk wat er daar gebeurde.
Naar de oorsprong
Onder afwijzingsgevoeligheid ligt altijd angst. Angst er niet bij te horen, angst anders te zijn, te falen, afgewezen worden. Als je last hebt van afwijzingsgevoeligheid, doe je er goed aan om terug te gaan naar oorsprong. Wat is de oorzaak, waar is het begonnen, door wie of wat? Dit inzicht/bewustwording maakt dat je het kunt kaderen en maakt het pad vrij voor een authentiek leven. Stap voor stap kun je leren je fort af te breken. De bescherming strategieën heb je ooit ontwikkeld om jezelf, als kind, te beschermen. Je kon ook niet anders. In je volwassenheid is die mogelijkheid er wel. Wanneer je jezelf het recht onthoudt om vanuit authenticiteit te leven blijf je in je gevoel van eigenwaarde, er toe doen, gezien worden, erbij horen afhankelijk van de mening of verwachtingen van de ander. Je blijft bijsturen.
Afwijzingsgevoeligheid is een hardnekkige angel die je ook wanneer je wezenlijke ontwikkelingsstappen hebt gezet soms nog even in het achterwerk kan steken….Aiii. Echter maakt het inzicht en de bewustwording ervan het mogelijk om jezelf hierin te sturen. Het gaat dan niet meer om een richting van please-gedrag, vermijden, aanpassen, perfectionisme maar om het besef dat je afwijzingsgevoeligheid de kop op steekt, dit niets met jouw manier van zijn te maken heeft en een hele belangrijke, dat je geen enkele controle hebt op wat een ander denkt, zegt of doet. Daarnaast leer je in de stappen die je maakt naar de feitelijke gebeurtenis te kijken en de doemscenario’s of negatieve, door je afwijzingsbril, gevormde gedachten om te draaien naar positieve, voedende gedachten. Het kan ook een hele eer zijn dat iemand je een rare noemt. Raar typeert je als anders maar wat nu als er onder dat anders je grootste talent ligt. Toen ik mijn fort begon af te breken ontdekten ik dat juist daar mijn meest waardevolle instrumenten lagen. Eigenlijk ben ik mijn leidinggevende dankbaar, het zijn gebeurtenissen die hebben bij gedragen om de weg naar mijzelf te bewandelen.
Afwijzingsgevoeligheid vanuit een ander leven bezien
Zo af en toe ga ik naar een energetisch werker. Een deel van alle HSP heeft spirituele gaven, ze zijn gevoelig voor (spirituele) energieën en sferen. Het zijn HSP die helder weten, voelen, horen, ruiken of entiteiten, gidsen ervaren. Dit maakt dat het energiesysteem, de chakra’s verstoord kunnen raken. Voor mij is het bezoek aan de healer een APKtje waarin blokkades worden opgeheven en het energiesysteem weer in balans wordt gebracht. Zoals veel energetisch werkers ziet ook de mijne soms beelden tijdens de healing die we nadien bespreken. Zo ook die ene keer dat ik innerlijke conflicten ervaarde met mijn eigen waarheid. Ze had een beeld ontvangen van een eerder leven waarin ik een soort van kruidenvrouwtje was, beter bekend als heks, die door haar andere manier van zijn en doen op de brandstapel belandde. Terwijl ik het pad richting mijn eigen authenticiteit al behoorlijk had schoongeveegd ervaarde ik toch een drempel waar ik voor mijn gevoel niet overheen durfde. Was het de angst om opnieuw op de brandstapel te belanden? Was het de angst om afgewezen te worden?
Wat we geloven en waar we ons fijn bij voelen is heel persoonlijk maar dit beeld van de healer maakte wel iets duidelijk. Ik had nog wat stapjes te gaan en we kunnen de oorsprong van afwijzingsgevoelig, als je er open voor staat en het je goed doet op meerdere manieren benaderen. Welk deel van het verhaal je ook gelooft, je doet er in alle gevallen goed aan om met je afwijzingsgevoeligheid aan de slag te gaan. Wat was er van mij terecht gekomen als ik in dat halletje was blijven staan. Was dat deel van mij, wat misschien door een ander soms raar wordt gevonden, naar buiten gekomen. Had ik dan de kern weten te raken waar mijn grootse kwaliteiten liggen. Was ik daar, genageld aan de grond, een eigen coachpraktijk begonnen? Had ik dit überhaupt geschreven? Het afwerpen van de lagen van bescherming brengen je terug naar wie jij in essentie bent. Vandaaruit ga je vanuit je hart leven, handelen of misschien wel ondernemen. Die waarheid doet niet alleen recht aan jou pure ‘zijn’ maar ook aan de mensen om je heen.
