Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap die zich kenmerkt door een grote gevoeligheid voor prikkels en de diepgaande verwerking daarvan in het brein. Hoogsensitieve mensen hebben een gevoeliger zenuwstelsel waardoor ze in staat zijn meer op te merken. Dit betreft niet alleen geuren, geluiden of licht, ook zijn ze in staat emoties van anderen, sferen en subtiele veranderingen waar te nemen. In al zijn eenvoud zou je kunnen zeggen dat een hoogsensitief persoon een soort van filter mist waarmee hij of zij de toegestroomde prikkels (informatie) voorsorteert.
Eén van de kenmerken van iemand die HSP is, is een sterk reukvermogen. Wat houdt dit precies in? In dit artikel neem ik je mee in de geurenwereld van een HSP en welk een voordeel en nadeel dit met zich meebrengt.
Het reukzintuig
Boven in de neusholte bevindt zich het reukzintuig. Een klein sensortje die de ingeademde lucht opvangt en analyseert. Via de zenuwbanen stuurt het reukzintuig een signaal naar het reukgedeelte in de hersenen waardoor we de geur kunnen waarnemen. Onze reukzin is sterk gekoppeld aan onze emoties, het roept vaak herinneringen en gevoelens op. Zo roept de Zwitsal haarlotion bij mij hele fijne gevoelens op omdat het mij terug brengt naar de babytijd van onze kinderen.
Bijzondere waarnemingen
Een aantal jaren geleden maakte ik een Moodboard. Een manier om op een intuïtieve wijze te onderzoeken wat je bijvoorbeeld met je leven wilt, denk aan werk, opleiding, gezin, relaties, zingeving, zelfontwikkeling ect. Achterop het board schreef ik elke dag 3 dankbaarheden. De eerste dankbaarheden lagen heel dicht bij, gezondheid, kinderen, partner. Naarmate de dagen vorderden breidde de dankbaarheden zich uit naar een steeds grotere wereld, de honden, het huis, de natuur, en zo door. Op een dag kwamen de kinderen op bezoek. Mijn schoondochter bewonderde het Moodboard en las aandachtig alle dankbaarheden voor. Blijkbaar was er eentje die haar opviel. Ze lachte, fronste vervolgens enigszins de wenkbrauwen en keek mij vragend aan: ‘’De geur van de bomen bij het kerkhof?’’
Intens genieten
Wanneer ik aan de wandel ga kom ik bijna altijd langs het nabijgelegen kerkhof. De rustplaats is omringd door diverse bomen en een aantal daarvan geven in het voorjaar/zomer een heerlijke geur af. Als ik passeer blijf ik met regelmaat even staan om hier gewoon even van te genieten. Ik heb weleens gedacht, als een parfumexpert dit geurtje weet te isoleren en er een parfum van weet te maken is die binnen. Maar zo werkt het dus niet. Wat we fijn vinden aan geuren is heel persoonlijk maar ook hoe we er op reageren. Zo heb ik in mijn tijd in de zorg een client gehad die mij vriendelijk verzocht om bij de volgende dienst geen parfum op te doen. Van het geurtje wat mij zo verheugde, werd zij volgens eigen zeggen bijna agressief. Grof gezegd kunnen we wel een scheiding maken tussen vieze en fijne geuren. Zweet, rottend eten, een slechte adem of misschien wel een schimmelkaasje kan een HSP enorm (over) prikkelen. Daarin tegen is het genieten geblazen als ze bijvoorbeeld de was van buiten binnenhalen. Ik kon het in ieder geval niet laten om er dan even met mijn neus in te duikelen. Heerlijk!
De voordelen
Een groot gedeelte van mijn werkzaam leven speelde zich af in de zorg en daar heb je nog wel eens te maken met ontstekingen, denk aan wondjes, hechtingen, inwendige ontstekingen. Al bij het passeren van de drempel kon ik ruiken dat er iets niet oké was. Op deze wijze zijn er ook ervaringen bekend van HSP die van verre al een brand ruiken. Of wat te denken van giftige stoffen als gas. Superhandig dus. Daarnaast is het natuurlijk volop genieten van fijne geuren als oliën of de dennengeur in het bos.
Geuren waarnemen is dus niet voor iedereen hetzelfde. En voor een HSP brengt dit aan de ene kant een ontzettend fijn voordeel mee maar soms ook een overprikkeling van nare geuren.