stress
Gas geven, remmen, de balans
Wanneer we ons bedreigd voelen wordt het sympatisch zenuwstelsel geactiveerd. Deze zorgt ervoor dat het lichaam in de hoogste staat van paraatheid wordt gebracht(vechten, vluchten, bevriezen). Deze fysieke reactie maakt dat we alerter, sneller, scherper worden. Niet gek als je oog in oog met een tijger staat. In zekere zin is stress dan ook zeer nuttig. Zodra de dreiging geweken is keert het lichaam terug in de rust en ontspanning modus. Het parasympatisch zenuwstelsel neemt het over en maant ons weer tot kalmte.
Stress wordt echter een probleem wanneer we de dagelijkse beslommeringen gaan benaderen alsof er voortdurend een tijger in de woonkamer staat.
Burn-out
Een burn-out is het resultaat van langdurig aanhoudende overprikkeling waarbij alle reserves zijn opgebruikt. Je lichaam en geest staan al langere tijd in de hoogste staat van paraatheid en zijn vergeten hoe ze terug moeten keren naar de parasympatische modus. Het lichaam wordt in deze toestand overspoeld met cortisol (stresshormoon) wat ervoor zorgt dat je ‘aan’ blijft staan. Dit zorgt voor een gespannen en opgejaagd gevoel. De kalmte is niet meer bereikbaar. Een burn-out is een ware slijtageslag waarbij je fysiek, mentaal en emotioneel uitgeput bent.
Symptomen van chronische overprikkeling/burn-out:
- Vergeetachtigheid
- Opgejaagd gevoel
- Vermoeidheid
- Slaapstoornissen
- Piekeren
- Alles voelt als een verplichting
- Hoofdpijn, gespannen schouders/nek
- Prikkelbaar
- Darmproblemen
- Stemmingswisselingen
- Gevoel van lusteloosheid
- Concentratieverlies
- Angstig voelen
‘’Het beste wapen tegen stress is ons vermogen om de ene gedachte door een andere te vervangen’’
Bore-out
Wanneer we het over prikkels hebben denken we al gauw aan een teveel van. Er bestaat echter ook zoiets als te weinig en we kunnen ons er net zo naar van voelen als bij overprikkeling. De symptomen van over en onderprikkeling lijken verdacht veel op elkaar wat maakt dat we ons er gemakkelijk in kunnen vergissen wat we nodig hebben. Moeten we het bij de één rustiger aan doen vraagt de ander juist van je om in actie te komen. Bij onderprikkeling krijgt je brein onvoldoende prikkels die je motiveren en uitdagen. Dit geldt niet alleen voor op de werkvloer, ook gezelschappen of relaties waarin oppervlakkigheid een hoofdrol speelt kunnen leiden tot onderprikkeling.
Wanneer je langdurig onderprikkelt bent kun je in een Bore-out terecht komen. Je wordt dan letterlijk ziek van verveling. HSP, hoogbegaafden, mensen met een laag zelfbeeld en weinig inzicht in hun eigen kwaliteiten zijn gevoeliger voor een bore-out. Bij een Bore-out overheerst het algeheel gevoel van zinloosheid. Het leven wordt saai en je bent op zoek naar vernieuwing en avontuur.
Symptomen van onderprikkeling:
- Verveling
- Het gevoel er niet meer bij te horen
- Doelloosheid
- Ongemotiveerd/geen inspiratie
- Concentratieverlies
- Eenzaamheid
- Onrust/stress
- Uitstelgedrag
- Veel slapen, ook overdag
