Hoogsensitiviteit
Een uitdagende gave
Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap die zich kenmerkt door de intense waarneming van prikkels en de diepgaande verwerking daarvan in het brein. Hoogsensitieve mensen hebben een gevoeliger zenuwstelsel waardoor ze in staat zijn meer op te merken. Dit betreft niet alleen geuren, geluiden of licht, ook zijn ze in staat emoties van anderen, sferen en subtiele veranderingen waar te nemen.
In al zijn eenvoud zou je kunnen zeggen dat het brein van een hoogsensitief persoon minder informatie weg filtert. HSP beleven hierdoor de wereld om zich heen intenser dan wel anders dan minder sensitieve mensen.
“Het zijn juist de mensen die buiten de lijntjes kleuren die tot grootse dingen komen’’
hsp of een avontuurlijke hsp
Naar schatting is een vijfde deel van de bevolking hoogsensitief. De grootste groep noemen we de HSP (Highly Sensitive Person), een klein deel daarvan (30%) is wat we noemen een HSP met een avontuurlijke kant (High Sensation Seeker). Wat beidde groepen overeenkomen is de intense waarneming van prikkels en de diepgaande verwerking daarvan in het brein. Ze handelen vanuit een grote mate van bedachtzaamheid waarin risico’s nauwkeurig worden afgewogen, het zogenoemde pause to check systeem. In dit moment worden de te nemen stappen of beslissingen grondig verwerkt en de best mogelijke optie gecreëerd. De avontuurlijke HSP zal echter eerder actie ondernemen die leiden naar verandering en uitdaging. De HSP is prikkelmijdend en verkeerd het liefst in een rustige, gestructureerde omgeving. De avontuurlijke HSP is daarentegen juist prikkelzoekend, staat graag in contact met anderen en wil nieuwe wisselende ervaringen opdoen.
Volgens de theorie van Marvin Zuckerman heeft een High Sensation Seeker 4 kenmerken:
- Het zoeken naar fysieke kick en avontuur
- Nieuwe ervaringen opdoen
- Ontremming
- Verveling
Binnen de avontuurlijke HSP zijn twee systemen actief. De één vertegenwoordigd de HSP kant die graag zorgvuldig en bedachtzaam is. Deze kant denkt diep na, weegt nauwkeurig af en heeft rust nodig om na gedane actie te herstellen. Het andere systeem is de HSS-kant en die wil graag ervaren, ondernemen en beleven. Het is de avontuurlijke kant van de HSP die de ervaring aan zich als een ‘beleving’ ervaart. Creëren is niet alleen denken en afwegen maar ook doen.
De twee systemen worden ervaren als een soort innerlijk touwtje trekken. De één geeft gas en de ander staat op de rem. De grootste uitdaging voor een avontuurlijke HSP is de balans houden. Luister je teveel naar je HSP-kant dan ontstaat onderprikkeling. Geef je vooral gehoor aan je avontuurlijke kant dan ontstaat overprikkeling.
''Zij die dansen worden voor gek verklaard door hen die de muziek niet horen"
Je talenten en valkuilen
Om voluit van je eigenschap te genieten is het belangrijk dat je je bewust bent van je eigenschap, kennis hebt over hoe je systeem werkt en welke talenten HSP met zich meebrengt. In deze bijzondere van nature verkregen kwaliteiten liggen namelijk ook je valkuilen. Wanneer we onze talenten teveel inzetten gaan we voorbij aan onze eigen behoeftes. Veel HSP vinden het moeilijk om hun grenzen aan te geven. Afwijzingsgevoeligheid kan hieraan ten grondslag liggen maar ook hun talenten maken dat ‘tot hier en niet verder’ een behoorlijke uitdaging kan zijn.
Kenmerkend voor hoogsensitiviteit:
- Sterk empathisch vermogen
- Goede zelfreflectie
- Het groter geheel zien
- Groot verantwoordelijkheidsgevoel
- Tijd nodig in nieuwe situaties
- Onrust bij te veel keuzes of veranderingen
- Sterke intuïtie
- Gevoelig voor verwachtingen van anderen
- Diep nadenken (out of the box denken)
- Complexe gevoelswereld
- Groot rechtvaardigheidsgevoel
- Gericht op harmonie bewaren
- Veel tijd nodig om te herstellen na een taak, drukke dag of feestjes
- Diepe verbinding met de natuur en/of dieren
- Voelen van sferen/energie
- Voorkeur voor diepzinnige gesprekken/contacten
- Subtiele veranderingen en details waarnemen
- Sterk reuk/smaakvermogen
- Gevoelig voor (fel) licht, geluid, pijn
- Sterke behoefte aan zingeving
- Spirituele gaven
