
Stress
Waar is de nooduitgang
Wat we aan spanning nodig hebben om ons prettig te voelen is heel persoonlijk. Een bepaalde mate van stress is natuurlijk prima. Er zijn situaties waarin een stresspiek juist heel waardevol is. Het maakt dat we net iets meer dan normaal kunnen geven, denk aan sportwedstrijden, een presentatie geven of een gevaarlijke situatie.
Ons huidige bestaan is druk, we leven in een wereld waar we bedolven worden onder een enorme hoeveelheid prikkels. Daarnaast is er een tendens ontstaan die zich steeds meer richt op prestatie. Er toe doen beleven we vooral via onze buitenkant: werk, bezit, opleiding, carrière. Als we deze overvloed aan prikkels vergelijken met onze verre voorouders dan verwerken we in deze tijd op één dag dezelfde hoeveelheid aan informatie, als de oermens in zijn gehele leven te verwerken kreeg. Het gevolg van ons drukke bestaan is dat ons lichaam en onze geest voortdurend ‘aan’ staan en overuren draait.

Het glas raakt overvol
Het gebeurt steeds vaker dat het glas overvol raakt en de gezonde stress omslaat in ongezonde stress. In deze lijn zien we een toename in stress gerelateerde ziektes zoals angststoornissen, depressies, hoge bloedruk, hartklachten, chronische vermoeidheid en verslavingen. Hoe wij omgaan met de hectiek van alle dag is voor iedereen verschillend. Onze karaktereigenschappen en weerstandvermogen bepalen voor een groot deel of we in alle drukte de innerlijke rust kunnen bewaren. Wanneer we stress ervaren komt ons lichaam in een overlevingsstand. Het lichaam maakt bij dreiging of gevaar stresshormonen aan. De pupillen verwijden, de hartslag en ademhalingssnelheid gaan omhoog, er komt meer glucose in de bloedsomloop en ons reptielenbrein neemt het over van het rationeel denken. Het lichaam wordt gereed gemaakt voor vechten of vluchten.
Ook als de situatie er niet om vraagt verblijven veel mensen in een staat van paraatheid. Alleen al de gedachte aan een stressvolle situatie maakt dat het lichaam stresshormonen gaat aanmaken. Ons lichaam kent geen tijd en maakt geen onderscheid tussen een echte situatie van dreiging of alleen de gedachte daaraan. Het reageert op de gedachte die gevoed wordt door de emotie die we daarbij voelen. Het lichaam blijft dan onder alle omstandigheden stresshormonen produceren hetgeen uiteindelijk leidt tot diverse lichamelijke en geestelijke klachten. Vermoeidheid, hoofdpijn, prikkelbaarheid, onrust, concentratieproblemen, maagklachten, spierpijn, piekeren, emotionele labiliteit, slaapproblemen, somberte, angst en vergeetachtigheid zijn symptomen van chronische stress en burn-out.
Oorzaken van stress
- Perfectionisme
- Groot verantwoordelijkheidsgevoel
- Prestatiegericht zijn
- Hoge eisen aan eigen functioneren
- Moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen
- Geen hulp vragen
- Tien dingen tegelijk willen doen
- Gevoelig zijn voor het oordeel van anderen
- Altijd ‘aan’ staan (bang zijn iets te missen)
- Geen innerlijke rust (niet kunnen niksen)

“Vraag jezelf eens wat vaker hoe het echt met je gaat’’
Ellen Stoppels